(Echinacea sp.)
Echinacea (jeżówka) jest rodzajem roślin należącym do rodziny astrowatych. Należy do niego 9 gatunków, których naturalnym siedliskiem jest Ameryka Północna. W fitoterapii zastosowanie znajduje głównie ziele oraz korzeń jeżówki purpurowej ale w preparatach leczniczych można znaleźć również wyciągi z jeżówki wąskolistnej oraz bladej. Jeżówka purpurowa była znana i stosowana przez plemiona Indian północnoamerykańskich już w XVIII wieku. W XIX wieku stała się w Ameryce Północnej popularnym lekiem roślinnym, a do Europy trafiła na początku XX w. Jest tradycyjnie używana w leczeniu infekcji górnych dróg oddechowych, ale wzbudza również zainteresowanie naukowców ze względu na działanie stymulujące układ odpornościowy 1,2.
Wyciągi z jeżówki (wodne, alkoholowe oraz sok ze świeżych roślin) są stosowane w infekcjach górnych dróg oddechowych oraz jako środki wspomagające naturalną odporność organizmu. Związki czynne zawarte w surowcach powodują podwyższenie liczby limfocytów T, neutrofili oraz makrofagów. Są to komórki, których aktywność jest szczególnie ważna w walce z przeziębieniem. Ponadto, jeden ze związków aktywnych jeżówki – echinakozyd, hamuje aktywność bakteryjnego enzymu – hialuronidazy, który ma istotny wpływ na rozprzestrzenianie się drobnoustrojów w naszym organizmie 3,4.
Sok z ziela jeżówki purpurowej wrocławski Herbapol wykorzystał w preparacie Echinasal, który jest szczególnie polecany dla osób dorosłych, jako środek profilaktyczny w okresach zmniejszonej odporności organizmu oraz pomocniczo w łagodnych stanach zapalnych górnych dróg oddechowych.
1 E. Lamer-Zarawska, B. Kowal-Gierczak, J. Niedworok, Fitoterapia i Leki Roślinne, wyd. PZWL, Warszawa 2007, s. 273-276
2 H. Strzelecka, J. Kowalski, Encyklopedia Zielarstwa i Ziołolecznictwa, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2000, s. 206-207
3 Di Pierro F., Rapacioli G., Ferrara T., Togni S., Use of a standardized extract from Echinacea angustifolia (Polinacea) for the prevention of respiratory tract infections, Altern Med Rev. 2012;17(1):36-41.
4 Manayi A., Vazirian M., Saeidnia S., Echinacea purpurea: Pharmacology, phytochemistry and analysis methods, Pharmacogn Rev. 2015;9(17):63-72