(Thymus vulgaris L.)
Tymianek jest krzewinką z rodziny jasnotowatych, charakterystyczną dla krajobrazu Śródziemnomorskiego. Jest rośliną o silnym tymolowym zapachu, która posiada drobne różowo-fioletowe kwiaty. Jest uprawiany w wielu krajach Europy i Ameryki, także w Polsce. W Starożytności Tymianek był polecany przez Pliniusza jako odtrutka na ukąszenia przez węże oraz „jady stworów morskich” 1,2.
Łacińska nazwa thymus, pochodzi od greckiego słowa Tymon oznaczającego odwagę. Rzymscy żołnierze kąpali się w naparach z tymianku aby nabrać tężyzny, a w średniowieczu damy haftowały gałązki tej rośliny na podarunkach dla swych rycerzy 1.
W ziołolecznictwie wykorzystywane jest ziele tymianku. Jest ono bogate we flawonoidy, garbniki oraz fenolokwasy. Z surowca pozyskiwany jest również olejek eteryczny, którego składniki (m.in. tymol i karwakrol) wchłaniają się z przewodu pokarmowego, powodując rozkurcz mięśni gładkich oskrzeli oraz upłynniają zalegającą w nich wydzielinę. Badania farmakologiczne oraz kliniczne potwierdzają, że ekstrakt z surowca może być zastosowany jako środek wykrztuśny, w nieżytach oraz łagodnych stanach zapalnych górnych dróg oddechowych. W wieloośrodkowym badaniu klinicznym przeprowadzonym na 154 dzieciach do 14 roku życia, ze zdiagnozowanym nieżytem górnych dróg oddechowych, leczenie syropem tymiankowym wykazało skuteczność (zmniejszyła się intensywność kaszlu w porównaniu do stanu przed rozpoczęciem badania) ponad 93% 3,4,5.
Ziele tymianku zostało wykorzystane w 3 preparatach Herbapolu Wrocław: Syropie Tymiankowym złożonym, syropie Echinasal oraz w tabletkach Neoazarina.
1 H. Strzelecka, J. Kowalski, Encyklopedia Zielarstwa i Ziołolecznictwa, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2000, s. 577-578
2 P. Ody, Wielki zielnik medyczny, wyd. DEBIT, s. 104
3 E. Lamer-Zarawska, B. Kowal-Gierczak, J. Niedworok, Fitoterapia i Leki Roślinne, wyd. PZWL, Warszawa 2007, s. 253-254
4 ESCOP Monographs, s. 505-510
5 G. Nowak, J. Nawrot, Surowce roślinne i związki naturalne stosowane w chorobach układu oddechowego, http://www.herbapolonica.pl/magazines/view/21 (dostęp w dniu: 25.11.2015)
