(Rheum palmatum L.)
Rzewień lekarski jest gatunkiem należącym do rodziny rdestowatych. Pochodzi z gór zachodnich Chin, położonych między pustynią Gobi a rzeką Jang-tse-king oraz z Tybetu. W lecznictwie ludowym Chin był stosowany już w III w p.n.e, a następnie w okresie renesansu drogą lądową dotarł do Europy. Obecnie rzewień uprawiany jest w wielu krajach Europy, a jeden z gatunków, potocznie nazywany rabarbarem wykorzystywany jest w kuchni1.
Surowcem leczniczym jest korzeń rośliny, który pozyskiwany jest jesienią oraz wczesną wiosną. Zawiera garbniki, pochodne antrachinonów oraz skrobię. Efekt leczniczy wyciągu z surowca zależy od jego dawki, co wynika z faktu, że zawiera dwie grupy związków działających przeciwstawnie. W małej dawce, do 0,3 g wyciąg z korzenia działa zapierająco (obecność garbników o działaniu ścigającym), natomiast większe dawki powodują efekt przeczyszczający, za który odpowiedzialne są antrachinony. Antrachinony poprzez drażniący wpływ na błonę śluzową jelita pobudzają jego perystaltykę 3,4.
Preparaty zawierające w składzie wyciąg z rzewienia, są dostępne w różnych formach farmaceutycznych, m.in. w postaci tabletek, mieszanek ziołowych, syropów oraz granulatów. Znajdują zastosowanie w doraźnym, krótkotrwałym leczeniu zaparć.
Ekstrakt z rzewienia jest składnikiem kapsułek twardych Radirex MAX, tabletek Radirex, oraz syropu Radirex Plus.
1 P. Ody, Wielki zielnik medyczny, wyd. DEBIT, s. 89
2 H. Strzelecka, J. Kowalski, Encyklopedia Zielarstwa i Ziołolecznictwa, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2000, s. 497-498
3 ESCOP Monographs, s.419-422
4 E. Lamer-Zarawska, B. Kowal-Gierczak, J. Niedworok, Fitoterapia i Leki Roślinne, wyd. PZWL, Warszawa 2007, s. 343-344
5 M. Szota, Postępowanie w zaparciach, Lek w Polsce, 03/2013, s. 53-58